|
|
Olaylar
Riga Barış Antlaşması ıle Beyaz Rusya'yı paylaşan Polonya ve SSCB
235 - Roma imparatoru Alexander Severus kendi lejyonu tarafından düzenlenen bir suikast ile öldürüldü ve impartorluğu zayıflatan 3. yüzyıl krizi başladı.
1299 - Kutsal Roma İmparatoru II. Friedrich kendini Kudüs Kralı ilan etti.
1438 - II. Albert, Almanya kralı oldu.
1635 - IV. Murad komutasındaki Osmanlı ordusu Safevî Devleti'ne karşı Revan Seferine çıktı.
1799 - Napolyon, Osmanlı Devleti'nin yönetimindeki Akka kalesi önlerine geldi.
1850 - American Express, Henry Wells ve William Fargo tarafından kuruldu.
1913 - Yunan kralı I. George Selanik'te uğradığı bir suikast sonucu öldü.
1915 - Çanakkale Deniz Harekâtı: Birleşik Donanma Çanakkale Boğazı'nda ağır hasar gördü ve geri çekildi.
1918 - Karayazı, Narman ve Tekman 'ın düşman işgalinden kurtuluşu.
1920 - Osmanlı Meclis-i Mebusanı İstanbul'un işgali üzerine son toplantısını yaptı ve çalışmalarına ara verme kararı aldı.
1921 - SSCB ile Polonya (İkinci Cumhuriyeti) arasında Riga Barış Antlaşması imzalandı.
1921 - Moğolistan Halk Ordusukuruldu.
1925 - ABD'nin üç eyaletini (Missouri, Illinois, ve Indiana) etkileyen kasırgada 695 kişi öldü.
1926 - Finike'de meydana gelen 6.9 şiddetindeki depremde, 27 kişi öldü.
1926 - Papa Eftim (Pavli Erenerol), Bağımsız Türk Ortodoks Patrikhanesi'ni kurdu.
1937 - Teksas'ın New London kentinde bir okulda meydana gelen doğal gaz patlamasında çoğunluğu çocuk 300 kişi öldü.
1938 - Meksika sınırları dahilindeki tüm yabancı petrol şirketlerini millîleştirdi.
1940 - Hitler ve Mussolini, Brenner Geçidi'nde buluştu. İtalya, Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan'ı işgale başladı.
1949 - NATO kuruldu.
1953 - Balıkesir'in Yenice ve Gönen ilçelerinde meydana gelen 7,4 şiddetindeki depremde 265 kişi öldü.
1956 - Fransa, Cezayir'e asker çıkarmaya başladı.
1962 - Cezayir Bağımsızlık Savaşı: Fransa Cezayirli direnişçilerle anlaşmaya vardı.
1965 - İnsanoğlu ilk kez uzayda yürüdü. Sovyet kozmonot Aleksey Leonov, dünyadan 2 bin 177 kilometre yükseklikte, Voskhod-II (Gündoğumu) adlı uzay aracından çıkarak 20 dakika boşlukta kaldı.
1970 - Kamboçya'da Lon Nol, Prens Norodom Sihanouk'u devirdi.
1971 - Peru'nun Chungar kentinde meydana gelen toprak kaymasında 200 kişi öldü.
1971 - Mümtaz Soysal, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca gözaltına alınıp tutuklandı.
1974 - Pakistan'ın devrik devlet başkanı Zülfikar Ali Butto, muhaliflerinden birine suikast düzenlettiği iddiasıyla ölüm cezasına çarptırıldı.
1979 - İran ordu güçleri, Doğu Irak’ın Sıne kentini bombaladı. Bomardımanda 400’den fazla sivil hayatını katbetti.
1985 - Bankaların televizyonda reklam yapma yasağı kaldırıldı.
1986 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ceza İnfaz Yasası'ndaki değişiklikleri onayladı ve 50.000'e yakın hükümlünün tahliye işlemleri başlatıldı.
1989 - Mısır'daki Keops piramidinde 4.400 yıllık bir mumya bulundu.
1990 - Alman yeniden birleşmesi: Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin yaptığı seçimlerden sonra, Alman Demokratik Cumhuriyeti ve Almanya Federal Cumhuriyeti birleşti.
1992 - Güney Afrika Cumhuriyeti'nde siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan, Devlet Başkanı De Klerk tarafından planlanan anayasal reform tasarısı halk oylamasıyla kabul edildi.
1997 - Antonov An-24 tipi bir Rus yolcu uçağının kuyruğu, Türkiye'ye gitmekte olduğu sırada havada koptu. Düşen uçaktaki 50 kişi öldü.
2000 - Suriye ve Türkiye'de yaşayan ve akraba olan 573 aile iki ülkenin anlaşması sonucu sınırı geçerek bayramlaştılar.
2005 - New York'taki bir camiide, Cuma namazını ilk defa bir kadın kıldırdı. 1426 yıllık İslami geleneklere göre bu bir ilk.
2010 - TRT Haber yayına başladı.
Doğumlar
1690 - Christian Goldbach, Rus matematikçi (ö. 1764)
1703 - İmpavido L'leida, İspanyol soprano (ö. 1751)
1780 - Miloş Obrenoviç, Sırp prens (ö. 1860)
1837 - Grover Cleveland, ABD'nin 22. ve 24. Başkanı (ö. 1908)
1842 - Stéphane Mallarmé, Fransız şair (ö. 1898)
1844 - Nikolay Rimski-Korsakov, Rus müzisyen, besteci ve müzik eğitimcisi (ö. 1908)
1858 - Rudolf Diesel, Alman makine mühendisi ve Dizel motorun mucidi (ö. 1913)
1866 - Cemil Topuzlu, Türkiye'de modern cerrahinin kurucusu hekim ve İstanbul Belediye Başkanı (ö. 1958)
1869 - Neville Chamberlain, İngiliz politikacı (ö. 1940)
1874 - Nikolay Berdyayev, Rus teolog ve filozof, Hıristiyan varoluşçuluğunun önde gelen sözcülerinden (ö. 1948)
1913 - René Clément, Fransız film yönetmeni (ö. 1996)
1915 - Refet Angın, Türk öğretmen (ö. 2015)
1922 - Seymour Martin Lipset, ABD'li toplum bilimci (ö. 2006)
1929 - Christa Wolf, Alman romancı ve senaryo yazarı (ö. 2011)
1932 - John Updike, ABD'li yazar
1936 - F.W. de Klerk, Güney Afrikalı politikacı
1953 - Nilgün Belgün, Türk dizi, sinema ve tiyatro oyuncusu
1956 - Luc Besson, Fransız film yapımcısı
1959 - Gökalp Baykal, Türk müzisyen, mimar, öğretim görevlisi ve yazar
1960 - Richard Biggs, ABD'li aktör (ö. 2004)
1969 - Vassily Ivanchuk, Ukraynalı satranç oyuncusu
1972 - Necmi Yapıcı, Türk dizi ve sinema filmi oyuncusu
1979 - Danneel Harris, ABD'li aktris
1979 - Adam Levine, ABD'li şarkıcı ve besteci
1980 - Aleksey Yagudin, Rus buz patenci
1982 - Paola Cardullo, İtalyan voleybolcu
1989 - Lily Collins , ABD'li oyuncu, eski model ve TV muhabiri
1994 - Ali İsmail Korkmaz, Türk öğrenci (ö. 2013)
Ölümler
235 - Alexander Severus, Roma imparatoru (d. 208)
1584 - IV. İvan, (Korkunç İvan) Rus Çarı (d. 1530)
1745 - Robert Walpole, İngiliz politikacı (d. 1676)
1768 - Laurence Sterne, İrlandalı yazar (d. 1713)
1913 - I. George, Yunanistan Kralı (d. 1845)
1936 - Elefterios Venizelos, Yunan politikacı (d. 1864)
1964 - Norbert Wiener, ABD'li matematikçi ve sibernetik biliminin kurucusu (d. 1894)
1965 - I. Faruk, Mısır kralı (d. 1920)
1980 - Erich Fromm, ABD'li sosyolog (d. 1900)
1981 - Cahide Sonku, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, Türk sinemasının ilk kadın film yönetmeni ve ilk kadın yıldızı (d. 1919)
1982 - Vasili Çuykov, Sovyetler Birliği Mareşali (d. 1900)
1986 - Bernard Malamud, ABD'li yazar (d. 1914)
1993 - Beyhan Cenkçi, Türk gazeteci (d. 1935)
1995 - Sadri Alışık, Türk sinemacı (d. 1925)
1996 - Odisseus Elitis, Yunan şair (d. 1911)
2008 - Anthony Minghella, İngiliz film yönetmeni (d. 1954)
2009 - Natasha Richardson, Britanyalı oyuncu (d. 1963)
Bayramlar ve Yıldönümleri
Çanakkale Şehitlerini Anma Günü
Yaşlılara Saygı Haftası
Erzurum'un Karayazı ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
Erzurum'un Narman ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
Erzurum'un Tekman ilçesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
