|
1 Ocak itibarıyla asgari ücret yüzde 21,56 artışla brüt 3.577 liraya, net 2.825 liraya yükseldi. Artan ücret aynı zamanda en düşük (taban) kıdem tazminatını da belirler. Kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam yıl için son 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanır. Ocak ayından itibaren asgari ücretle çalışan yani en düşük ücretli işçinin kıdemi 3.577 lira brüt tutara göre hesaplanacak.
6 ayda bir güncelleme
1 yıllık kıdem tazminatı tutarının en yüksek olduğu tavan, memur maaş katsayısına göre belirlenir. Yani memur maaşındaki artışa endeksli bir kıdem tavanı mevcut olup, Ocak ayından Temmuz ayına kadar 6 ayda bir güncellenmektedir. Geçen yıl 7.117 lira olan tavan kıdem tutarı, son artışla 7.639 liraya yükseldi. Brüt maaş 10-15 bin lira olmasına rağmen kıdem hesabında bu tavan aşılamaz.
10 yıl için en az 41 bin TL
2021 tarifesi ile bu yıl asgari ücretle çalıştığı her yıl için 630 TL daha fazla kıdem tazminatı alabilecek. Örneğin 10 yıl çalışmış işçinin cebine vergiler girdikten sonra net 35 bin 499 lira girecek. İhbar hesabına dahil edilirse net tutar 41 bin 123 lira olacak. Yine aynı işyerinde 10 yıl çalışan ve brüt maaşı 15 bin TL olan bir kişinin kıdemi net 75 bin 809 TL, ihbarlı 99 bin 197 TL olacak.
3600 gün, 4500 gün veya 7000 gün içinde alınabilir
Tazminat sadece işten çıkarılma durumunda değil, istifa durumunda da alınabilir. Örneğin; Bir erkek işçi askerlik nedeniyle işten ayrılırsa, bir kadın evlilik nedeniyle (1 yıl içinde) kıdem alabilir. Emekli olmak için işinden ayrılanlara kıdem tazminatı ödenir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce işe başlayanlar 15 yıl sigortalı olup en az 3600 günü tamamlayanlar, 1999 yılından sonra ilk kez işe başlayanlar 25 yıl sigortalı olup 4500 gün prim ödeyenler hak kazanır. istifa ettiklerinde kıdem.
Emeklilik mektubu ile
7000 günü tamamlayan kadınlar 58 yaşını, bir erkek 60 yaşını doldurmak şartıyla emekli olabilir. Bu nedenle burada sigorta süresi aranmamaktadır. Yani 19 yıl 5 ay 10 gün prim ödeyenler SGK'dan yazı isteyip çalıştıkları yerden istifa ederek yasal olarak kıdem tazminatı alabilirler. Bunun için SGK'dan "yaş dışındaki emeklilik şartlarını sağladı" yazısı talep edilmelidir. Fazla mesai nedeniyle ayrılan bir işçi de kıdem alır.
56 günlük kıdem hesabı
Yasaya göre; İşveren, işten çıkarılmadan önce bunu çalışanına bildirmelidir. İşçinin çalışma süresi 6 aydan az ise 2 hafta, 6 ay ile 1,5 yıl arasında ise 4 hafta, 1,5 yıl ile 3 yıl arasında ise 6 hafta, 3 yıldan fazla ise 8 hafta (56 gün). Buna "ihbar süresi" denir. Bildirimde bulunulmadan kovulanlar kıdemlerinin yanı sıra tazminat ihbarı da öderler. 10 gün çalışan bir işçi de ihbar ücreti alma hakkına sahiptir. Çalışan, ayrılmadan önce işverene ayrılacağını da önceden bildirmelidir. İhbar ücretinin hesaplanmasında brüt ücret dikkate alınır. Ama bunda "tavan sınırı" yok. Ancak taban asgari ücrete göre değişmektedir. Asgari ücret ne kadar yüksekse, ihbar miktarı o kadar yüksek olur.
Maaşlar brüt. Kıdem tazminatı brüt ücrete göre hesaplanır.
Asgari ücretin brüt tutarı 3.577 lira. 7.638 TL kıdem tazminatı tavanıdır.
Kıdem tazminatından Damga Vergisi (binde 7,59) düşüldü.
İlanda tavan yok, brüt ücret ne olursa olsun eklenir ve binde 7.59 Damga Vergisi kesildi.
Kaynak: Vatan